Kiedy w tym roku wypłynie samotnie na wyczerpujący wyścig jachtów dookoła świata, Fabrice Amedeo będzie miał dodatkową, naukową misję: zbieranie mikroplastików.

Jego łódź została specjalnie wyposażona w sprzęt do filtrowania i przechowywania szeregu plastikowych próbek z odległych obszarów otwartej wody, aby pomóc naukowcom w mapowaniu stopnia zanieczyszczenia oceanów przez człowieka.

Obszerne badania potwierdziły już obecność drobnych cząstek plastiku w ciałach żywych organizmów w oceanach całego świata, nawet w najgłębszych rejonach rowu Mariańskiego na Pacyfiku. Ale naukowcy mają nadzieję dowiedzieć się więcej o tym, które obszary są najbardziej skażone pozostałościami około ośmiu milionów ton plastiku, które co roku trafiają do oceanu.

Podobnie jak inni kapitanowie, Amedeo pomógł już śledzić poziom CO2 i temperaturę wody, gdy znajdował się na szerokiej wodzie. Do następnego wyścigu Vendee Globe, który ma wypłynąć z zachodniego wybrzeża Francji 8 listopada, jego jednokadłubowy jacht Imoca został wyposażony w nowy system, który pompuje wodę morską z przedniej stępki przez trzy filtry 300, 100 i 30 mikronowe, które są pułapkami na mikroplastik.

Amedeo będzie musiał je zmieniać co 12 godzin i przechowywać próbki podczas około 85 dni swojego wyścigu dookoła świata.

Żeglarz powiedział, że chce oddać coś oceanowi: „Będę musiał skupić się na czymś innym niż konkurencja, więc będzie to miało wpływ na zawody , ale myślę, że naprawdę warto”.

Statki towarowe od dawna są wyposażone w czujniki do wspierania badań naukowych. „Żaglówki są jednak mniej uciążliwe dla środowiska i płyną do regionów, do których nie docierają statki handlowe” - powiedział Thierry Reynaud, badacz z francuskiego Instytutu Nauk Oceanicznych Ifremer.

Jeśli chodzi o zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi, niektóre obszary są lepiej zbadane niż inne. Na przykład „wielka łata śmieciowa na Pacyfiku” - pływający stos śmieci dwa razy większy od Francji, który dryfuje po oceanie w połowie drogi między Kalifornią a Hawajami, przyciąga niesławne i głośne działania porządkowe. Ale w innych regionach „mamy rażący brak danych”, szczególnie na Oceanie Indyjskim i Południowym Atlantyku - powiedział Christophe Maes, fizyk oceanograf z francuskiego Instytutu Badawczego ds. Rozwoju.

„Te wielkie wyścigi pozwolą nam uzyskać migawki z całego obiegu tworzyw sztucznych i dowiedzieć się więcej o prądach oceanicznych, które je transportują - dodał.

Przed przystąpieniem do mapowania, laboratoria będą musiały przeanalizować zebrane próbki w celu ich identyfikacji i oceny ilościowej tworzyw takich jak m.in. polistyren, poliamid, polietylen.

Niezależnie od dziedziny badań, naukowcy zgromadzeni na łodzi Amedeo zgodzili się, że zainstalowanie czujników na jachtach wyścigowych, które przemierzają odległe wody, dostarcza cennych informacji.

Aby zachęcić do takiego podejścia, Międzyrządowa Komisja Oceaniczna UNESCO i stowarzyszenie Imoca, które zarządza wyścigami jednokadłubów o tej samej nazwie, podpisało w styczniu partnerstwo na rzecz promowania nauk oceanicznych.

Martin Kramp, koordynator programu obserwacyjnego Wspólnej Komisji Technicznej ONZ ds. Oceanografii i Meteorologii Morskiej, chce dalszej współpracy: „Mam nadzieję, że w Vendee Globe 2024 pojawi się nowa zasada, która nakłada obowiązek naukowy” - powiedział.